Sus is een wiebelkind: hij kan zich niet concentreren op lezen of huiswerk, hij zit geen moment stil, hij is lawaaierig en wil alleen luide muziek, voor dag en dauw maakt hij het huis al onveilig. Allemaal niet zo prettig voor zijn broertje Bas, een echte slaapkop, en voor zijn ouders. Toen hij met zijn klas het grote stadsaquarium bezocht, gingen de kinderen hem Sus Octopus noemen, omdat hij "allerlei dingen tegelijk wil doen en dan zijn acht armen echt wel nuttig". Om wat rustiger te worden neemt hij op zekere avond extra veel kalmeringspillen. Het gevolg blijft niet uit: hij krijgt vangarmen en verandert stilaan in een octopus. Tot hij wakker wordt in de kliniek en ontdekt dat de vreemde metamorfose slechts een lange nachtmerrie was door de overdosis pillen. Zonder uit te weiden over de ziekte (de woorden ADHD, hyperkinetisch, wiebelkind e.t.q. komen niet voor in het boek) toont het verhaal duidelijk hoe moeilijk zo'n al te beweeglijk kind het kan hebben en hoe zwaar het kan wegen op een gezin. Dat het realistische verhaal na het innemen van de pillen plots uitgroeit tot een wilde fantasie over een jongetje dat een reuzeninktvis wordt, vinden kinderen wellicht leuk maar kan ook irriterend werken, zeker door de beschrijving van de vreemde reacties van familie en bezoekers: Sus is een soort van kermisattractie, zijn ouders maken zich niet echt ongerust, de dokter is een schertsfiguur die maar wat aanmoddert, Bas is blij dat hij nu wat rust kent thuis... Dat wordt anders op het eind van het boek, als blijkt dat de auteur alleen beschreef wat Sus allemaal voelde onder invloed van de overdosis pillen. Hij is wel blij dat hij in zijn ziekbed bewezen heeft dat hij een hele periode stil kan zijn! Hoe het verder gaat met hem vernemen we niet meer.

Wat er in Sus zoal omgaat, in zijn gewone doen en onder invloed van de pillen, tekent de auteur vrij levendig. De beschrijving van Bas' sufheid en zijn nood aan slaap (tenminste vijftien uur per etmaal!) klinkt nogal gezocht, te nadrukkelijk gekozen om het contrast. Sus' moeder ontpopt zich als ervaringsdeskundige die lezingen houdt over kinderen zoals Sus, zijn vader is een wat karikaturale predigitale fotograaf die zijn zakken volpropt met filmrolletjes en die nog niet beschikt over een toestel dat ook van bewegende personen scherpe beelden maakt. Ook hij is zo getekend om Sus' "wangedrag" nog sterker in de verf te zetten. Hij verzwijgt overigens niet dat Sus hem danig op het systeem werkt: "Papa kwam slaap te kort, zei hij meer dan eens. En ik kom ook nog iets anders te kort, hoorde Sus hem vaak tegen mama zeggen. Het kwam allemaal door die wildebras die het zo bont maakte." Alsof achtjarigen dit innuendo snappen. De dialogen in dit verhaal doen soms denken aan kinderboeken van een halve eeuw geleden, met een vader en een moeder die al eens "Jeetje!" roepen en een zoontje dat zegt "dat hij er schoon genoeg van heeft" of dat uitroept "Goeie genade!" of zijn broertje toevoegt: "Maak dat de ganzen wijs!" Verder valt er ook op de verteltaal wel wat aan te merken. Ernstige auteursbegeleiding of redactiewerk had taal en stijl in dit boek flink wat sprankelender kunnen maken. Daarbij had dan ook de inconsequentie weggewerkt kunnen worden dat de eerste vangarm bij Sus zich op pag. 73 "onder zijn oksel, in zijn rechterzij" bevindt, terwijl die negen bladzijden verder plots uit zijn dij blijkt te groeien.

Het verhaal is geïllustreerd met een twaalftal fantasierijke zwartwit-tekeningen, de meeste ervan paginagroot. Jammer dat Sus Octopus op de kaft er anders uitziet dan die in het boek zelf, al komen ze uit dezelfde tekenpen. [Herman De Graef] Verberg tekst

Volgens zijn vader gedraagt Sus zich als een op hol geslagen robot. Altijd druk, weinig slapen en wel anderen van het werk houden. Een ADHD-kind dus, maar die afkorting komt in het hele boek niet voor. Als Sus met zijn klas een aquarium bezoekt, raakt hij zo onder de indruk van een octopus dat hij er zichzelf mee identificeert. 's Avonds neemt hij acht rustgevende pilletjes in plaats van een pilletje zoals door de dokter voorgeschreven. Dan groeien er, in een akelige droom, acht slangen uit zijn lijf die zich vastklampen aan zijn bed. Het verhaal komt traag op gang, maar wordt in de loop van het boek spannender. Sus wordt goed neergezet door zijn gedachten en gesprekken die alle kanten op gaan. De open bladspiegel heeft een groot, stevig lettertype met hier en daar grappige zwart-witillustraties in gemengde technieken. De omslagillustratie trekt de aandacht, maar is enigszins misleidend. Vanaf ca. 8 jaar.

Sus kan niet stilzitten, hij moet altijd bezig zijn, liefst van al met verschillende dingen tegelijkertijd. ‘s Morgens wordt hij heel vroeg wakker, hij kan het niet helpen, hij moet gewoon zijn bed uit. Dit is niet altijd naar de zin van zijn broer met wie hij zijn kamer deelt en die heel graag slaapt. En ook bij zijn ouders kan Sus niet altijd op begrip rekenen. Zelfs op school kan Sus moeilijk stilzitten. De juf heeft hem zelfs al eens vastgebonden op zijn stoel… Op een dag bezoekt de klas het grote, ondergrondse aquarium in de stad. Iedereen is diep onder de indruk van de octopus en een klasgenootje merkt op dat het dier een beetje op Sus lijkt: die doet ook altijd alsof hij acht armen heeft. De anderen proesten het uit en eigenlijk kan Sus hen alleen maar gelijk geven. Hij wil altijd zoveel dingen tegelijk doen, dat hij best acht armen zou kunnen gebruiken. Sus moet elke avond twee pilletjes nemen om rustig te worden, eentje ’s morgens en eentje ’s avonds. Die avond besluit Sus meer pilletjes te nemen: misschien wordt hij dan zo rustig dat niemand nog last van hem heeft. Hij neemt er acht. Hij voelt zich meteen rustig en slaperig worden. Maar wanneer hij ’s morgens wil opstaan, blijkt hij het bed niet uit te kunnen. Er groeit een aanhangsel uit zijn lijf! Sus verandert langzaam in een octopus met acht lange vangarmen en stevige zuignappen… Sus heeft ADHD. Deze diagnose wordt steeds vaker gesteld maar wat is het precies? We weten dat die kinderen energie over hebben en moeite hebben met stilzitten en gefocust blijven. Maar hoe is het om zo iemand in je directe omgeving te hebben? Hoe is het voor iemand die ADHD heeft? Dat wordt beschreven in dit boek, waardoor het een uitstekend hulpmiddel kan zijn om het thema bespreekbaar te maken. Het boek bestaat uit twee delen, de realiteit en de droom die Sus heeft na zijn overdosis. Tijdens het realistische deel worden de karakters treffend beschreven, zowel dat van Sus als van de mensen in zijn omgeving. Mensen proberen wel begrip op te brengen maar dat is niet altijd mogelijk. In het droomgedeelte worden bepaalde dingen een beetje overdreven maar… daar is het dan ook een droom voor, zeker? Alle angsten van Sus komen naar boven. De auteur schreef reeds vijftien boeken waarvan de titel begint met een S, de negentiende letter van het alfabet. Wanneer hij er negentien heeft, sluit hij de reeks af. Het boek werd in een groot lettertype uitgegeven en het verhaal werd met verschillende pentekeningen geïllustreerd, wat het boek aangenaam laat lezen door de beoogde doelgroep.

Verberg tekst